Prokinetyki stanowią fundament skutecznej terapii SIBO. Jeżeli po leczeniu antybiotykowym doświadczasz szybkiego nawrotu objawów to jedną z przyczyn może być to, że nie stosujesz prokinetyku lub stosujesz go nieprawidłowo.

Dzisiejszy wpis będzie pewnego rodzaju przewodnikiem, w którym dokładnie wyjaśnię jak, kiedy i jakie prokinetyki mogą wspomóc leczenie SIBO.

Zaburzona motoryka w SIBO – kilka słów wstępu

U pacjentów z SIBO bardzo często ulega uszkodzeniu wędrujący kompleks mioelektryczny (MMC). Jest to kompleks, którego zadaniem jest oczyszczanie przewodu pokarmowego z resztek pokarmowych i nadmiaru bakterii.

Mówiąc wprost – MMC sprawia, że śmieci zamiast zalegać tam, gdzie nie powinny (czyli w żołądku i jelitach) – przesuwają się ku dołowi i są sprawnie wydalane razem z kałem.

Dysfunkcję MMC obecnie uznaje się za najczęstszą bezpośrednią przyczynę SIBO.

W jednym z badań wykazano, że aż 50% pacjentów z SIBO oraz zespołem jelita drażliwego (IBS) nie wykazuje żadnej aktywność MMC [1] (oznacza to, że proces sprzątania w przewodzie pokarmowym u tych osób nie występuje w ogóle!). Mało tego, nawet jeżeli cykl MMC wystąpi to jest znacznie słabszy i trwa krócej niż u osób zdrowych.

Biorąc to pod uwagę, chcąc trwale i skutecznie pozbyć się SIBO, należy bezwzględnie zadbać o wsparcie funkcji MMC. I tutaj wchodzą do gry prokinetyki…

Prokinetyki w SIBO – dlaczego są tak istotne?

Prokinetyki to substancje pobudzające i koordynujące motorykę przewodu pokarmowego. Dzięki ich podawaniu jesteśmy w stanie pobudzić MMC do pracy i poprawić funkcję „samooczyszczania” przewodu pokarmowego. Dzięki temu mamy szansę uniknąć nawrotu SIBO po leczeniu antybiotykowym lub przynajmniej mocno odsunąć go w czasie.

W badaniu Marka Pimentela i wsp. wykazano, że stosowanie prokinetyków u pacjentów z SIBO po leczeniu antybiotykowym może aż 4-krotnie opóźnić ryzyko nawrotu SIBO (59,7 dnia vs 241,6 dnia) – to naprawdę duża różnica! [2]

Właśnie z tego powodu coraz częściej mówi się o tym, że prokinetyki powinny stanowić bezwzględny fundament skutecznej terapii SIBO.

Bazując na moim doświadczeniu z pacjentami stwierdzam, że w niektórych przypadkach włączenie samego prokinetyku (nawet bez poddawania się kuracji antybiotykowej lub ziołowej) jest w stanie spowodować ogromny progres w terapii SIBO i skutecznie złagodzić objawy jelitowe.

Jakie Prokinetyki w SIBO – przegląd dostępnych preparatów

Na rynku mamy dostępnych mnóstwo preparatów prokinetycznych, natomiast warto wiedzieć o tym, że różnią się one mechanizmem oraz siłą działania i nie każdy prokinetyk będzie tak samo skutecznie zapobiegał nawrotom SIBO.

Poniżej przedstawiłem listę najczęściej stosowanych prokinetyków w terapii SIBO – z podziałem na farmaceutyczne (większość dostępna wyłącznie na receptę) oraz naturalne (łatwo dostępne w sklepach z suplementami).

Prokinetyki farmaceutyczne:

• Prukalopryd (Resolor)
• Erytromycyna w niskiej dawce
• Cisapryd (Gasprid)
• Naltrekson w niskiej dawce
• Itopryd (Prokit)
• Trimebutyna (Tribux)

Prokinetyki naturalne:

• Iberogast (STW-5)
• Imbir
• Prodigest (imbir + karczoch)
• 5-HTP
• Triphala
• Boostery acetylocholiny (np. alpha-GPC, ALCAR, hupercyna A)

Co do zasady, można przyjąć, że prokinetyki farmaceutyczne wykazują silniejsze działanie i mogą bardziej efektywnie zapobiegać nawrotom SIBO, natomiast częściej wywołują również skutki uboczne. Natomiast prokinetyki naturalne mogą być nieco słabsze, ale są zazwyczaj lepiej tolerowane i można je stosować nieprzerwanie przez długi okres czasu.

Zalety poszczególnych prokinetyków, ich dawkowanie oraz zasady przyjmowania szczegółowo omawiam w moim kursie Prokinetyki w terapii SIBO.

Jak prawidłowo stosować prokinetyki w SIBO?

Kluczowym aspektem, który jednocześnie budzi sporo kontrowersji jest pora stosowania prokinetyku w przypadku SIBO.

Najczęściej lekarze zalecają przyjmowanie prokinetyków w trakcie dnia (przed lub po posiłkach) – jest to dobra metoda, która może skutecznie przyspieszyć opróżnianie żołądka lub złagodzić objawy występujące po posiłkach (ale prokinetyki przyjmowane w ten sposób nie pobudzają funkcji MMC i nie będą zapobiegać nawrotom SIBO!).

Przy SIBO kluczową zasadą jest przyjmowanie prokinetyków przed snem, z zachowaniem około 3 godzin odstępu od spożycia ostatniego posiłku. Dzięki temu MMC będzie pobudzany przez wiele godzin w trakcie naszego snu, a układ pokarmowy będzie podlegał intensywnemu oczyszczaniu.

W przypadku prokinetyków farmaceutycznych zwraca się również uwagę na konieczność rotacji prokinetykami, ponieważ ich skuteczność może się zmniejszać wraz z czasem przyjmowania. Z tego powodu zaleca się okresową zmianę stosowanego prokinetyku na inny (np. co 4 tygodnie).

Podsumowanie

Prawidłowo stosowane prokinetyki są w stanie wywołać ogromny postęp w leczeniu SIBO celując bezpośrednio w pierwotną przyczynę. Ich pomijanie lub nieprawidłowe stosowanie to największy błąd jaki obserwuję u moich podopiecznych.

W rzeczywistości prokinetyki mogą zarówno skutecznie zapobiegać nawrotom SIBO po zakończonej antybiotykoterapii lub ziołoterapii, ale również przyjmowane samodzielnie są w stanie skutecznie uregulować rytm wypróżnień oraz złagodzić objawy jelitowe (np. wzdęcia czy nadmiar gazów).

Jeżeli chcesz poznać tajniki stosowania prokinetyków w SIBO – sposób przyjmowania, dawkowanie, skuteczność poszczególnych prokinetyków oraz inne metody wsparcia MMC to zachęcam do uczestnictwa w moim kursie Prokinetyki w terapii SIBO.